Zandhagedissen en hazelwormen slachtoffer van MTB-route Sallandse heuvelrug.
Onderzoeker Anton van Beek heeft de MTB-route in de Sallandse Heuvelrug in 2018 een aantal malen bezocht en constateerde veel slachtoffers onder zandhagedissen en hazelwormen. Juist op plekken waar de mountainbikeroute door de heide loopt en juist het leefgebied van het symbool van Nationaal Park de Sallandse Heuvelrug; de zandhagedis. Volgens Anton van Beek werken de smalle, kuilvormige en zanderige fietspaden als een magneet op koudbloedige dieren als de zandhagedis, de levendbarende hagedis en de hazelworm.
Onderzoek ATB versus reptielen Sallandse Heuvelrug uitgave 27 november 2018
Vroege vogels uitzending van 13 januari 2019 schenkt aandacht aan slachtpartij onder zandhagedissen en hazelwormen op MTB-parcours Sallandse heuvelrug.
Vroege vogels uitzending over doodrijden van Zandhagedissen
De mountainbikeroute wordt steeds vaker bezocht en hierdoor worden steeds meer dieren aangereden of doodgereden. Anton van Beek heeft zijn bevindingen naar de provincie Overijssel, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten gestuurd en gevraagd om maatregelen. Wij hebben de provincie ook gevraagd hoe ze hiermee omgaan. Wij krijgen tot nu toe geen antwoord.
OOk in andere natuurgebieden slachtoffers.
Wij zien de schade door toenemende recreatie, o.a. MTB-paden, meer fietspaden, betonnen fietspaden, toeristentreintjes, Segway tochten met de boswachter, nachtelijke wandeltochten, kortom er wordt van alles verzonnen om maar meer geld te genereren met de natuur. In het beschermde natuurgebied de Schoorlse Duinen, hebben wij tientallen dode zandhagedissen gevonden op de betonnen fietspaden. Staatsbosbeheer kwam niet veel verder dan een volkomen zinloos bord te maken ‘PAS OP zandhagedissen’. Trots vertelde de boswachter over deze geniale ‘oplossing’. Uiteraard haalde het bord weinig uit, wij hebben het zelfs onderzocht en snelheden met en zonder bord gemeten. Wat bleek; er werd zelfs een fractie HARDER gereden na het bord.
Op een aangelegd fietspad in Groesbeek precies dezelfde situatie, tientallen dode zandhagedissen. Wat opvalt is het ontbreken van goed onderzoek naar de combinatie reptielen en MTB-paden en fietspaden, terwijl die toch volop worden aangelegd.
Dat is dan ook niet eenvoudig te onderzoeken. De MTB-paden zijn drukbezocht en dode dieren verdwijnen al snel onder het zand als ze al niet worden opgegeten door andere dieren. Bovendien is door de grote drukte en hoge snelheid een MTB-pad geen veilig wandelpad. De grote prestatie dus van Anton van Beek dat hij toch een dergelijk compleet onderzoek heeft kunnen doen.
Mountainbikers en Staatsbosbeheer gingen er vanuit dat zandhagedissen de MTB’ers zien of horen aankomen en op tijd wegduiken. Dat was althans de mening van Patrick Jansen (Probos), onderzoeker maar ook beroepsmatig bezig met aanleggen van Mountainbikeroutes.
In het Probos onderzoek met de suggestieve titel; ‘Schade en overlast door mountainbikers; perceptie of realiteit’ stelt Dhr. Jansen zonder verder onderzoek vast; ‘hagedissen merken mountainbikers zeer snel op en zijn snel genoeg’.
Dat bleek dus een onbetrouwbare mening kunnen we nu wel stellen en op niets gebaseerd.
Het wordt tijd dat in natuurgebieden waar veel zandhagedissen of andere reptielen voorkomen de MTB routes worden verlegd of afgesloten.
MTB,de geldmachine
MTB verenigingen hebben financieel voordeel bij de routes, ze verdienen geld met oefenwedstrijden, night-tochten en lidmaatschap. Hoe mooier het gebied hoe meer leden en meer verdiensten. Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten steunen MTB-routes door natuurgebieden en pikken een graantje mee van de inkomsten. Waar MTB-routes verschijnen heeft de middenstand daar voordeel bij. Verhuur van MTB fietsen, georganiseerde tochten, fietsenverkoop, reparaties. De verstoring voor de natuur is blijkbaar geen probleem.
Want waarom heeft Staatsbosbeheer nooit zelf onderzoek gedaan?
Oplossingen
De provincie Overijssel geeft geen commentaar. Door zandplekken aan te leggen waar de hagedissen in het voorjaar in alle rust kunnen opwarmen, eitjes leggen en jongen krijgen, probeert Staatsbosbeheer de reptielen te beschermen. Paden afsluiten in de periode dat de reptielen veelvuldig op de paden zitten is dan ook een van de maatregelen die een oplossing zou kunnen bieden.
Dat die zogenaamde maatregelen en voorgestelde bescherming waarschijnlijk door de afdeling Public Relations zijn bedacht lijkt waarschijnlijk. Terwijl men in de Sallandse Heuvelrug nu de wind tegen heeft is Staatsbosbeheer wel van plan de MTB-route in de Schoorlse Duinen uit te breiden met 17 km. Dat zijn wel 17 kilometers door beschermde natuur waar honderden zandhagedissen zijn waargenomen en waar een groot aantal populaties aanwezig is. Staatsbosbeheer heeft boter op het hoofd, naar het publiek toe zogenaamd natuur minded maar de werkelijkheid is helaas anders.
Stoppen met MTB-routes aanleggen daar waar veel beschermde dieren voorkomen zou dé oplossing zijn. De natuur voorrang geven op de recreatie. zo lastig is dat toch niet?
(Klik op foto voor vergroting)